Noorwegen rondreis door het zuiden met ferry en trein

Rondreis van 9 dagen door het zuiden van Noorwegen met de ferry en de trein (2023).

Weer in Noorwegen

Waarschuwingen
Buienradar
Noordzee German Bight en Fisher (Skagenrak)

Reisschema

Tijdens deze treinvakantie reis je in 9 dagen dwars door het dicht beboste binnenland, langs fonkelende fjorden en naar schitterende steden. Onderdeel van deze treinreis is de Flåm Spoorlijn, een van ‘s werelds mooiste treinreizen! Dit traject loopt van Myrdal naar Flåm en stijgt 865 meter. De overtochten bieden fenomenale uitzichten op de fjorden en overnachtingen in de gezellige steden Stavanger, Bergen en Oslo.

Dag 1

Pendelbus Groningen CS (Halte Flixbus)-Emden 14:15-16:15
Boot Emden-Kristiansand 17:00-10:00
Slapen op de boot naar Kristiansand

Dag 2

Aankomst in Kristiansand 10:00
Trein Kristiansand-Stavanger 12:00-15:05
Slapen in Stavanger (Thon Hotel Maritim, Stavanger)

Dag 3

Dag Stavanger
Slapen in Stavanger (Thon Hotel Maritim, Stavanger)

Dag 4

Check-in 06:00
Boot Stavanger-Bergen 07:00-12:30 (Fjord line as)
Slapen in Bergen (Scandic Torget Bergen, Bergen)

Dag 5

Dag Bergen
Slapen in Bergen (Scandic Torget Bergen, Bergen)

Dag 6

Slapen in Bergen (Scandic Torget Bergen, Bergen)

Dag 7

Trein Bergen-Myrdal 08:14-10:02
Trein Myrdal-Flam 10:41-11:39
Trein Flam-Myrdal 12:00-13:01
Trein Myrdal-Oslo 13:52-19:05
Slapen in Oslo (Clarion Hotel, Oslo)

Dag 8

Slapen in Oslo (Clarion Hotel, Oslo)

Dag 9

Vlucht Oslo – Amsterdam met Norwegian (duurt 1:40 uur)

Omschrijving van de reis

Kristiansand

In de ochtend heb je eerst nog even de tijd om Kristiansand (ook wel Noorse Rivièra genoemd) te verkennen. Bezoek Posebyen (het oude centrum) met interessante gebouwen en musea, bekijk de leuke gekleurde huizen aan het water en eet als lunch verse vis bij de Fiskebrygga (de vismarkt). Een must-see is de Torvet, een 70 meter hoge kathedraal die in de 19e eeuw is gebouwd nadat twee kerken er eerder afbrandden. In de middag stap je op de trein waarmee je in drie uur dwars door de bossen en prachtige valleien naar Stavanger reist. Een mooie stad gelegen in een gebied met uitgestrekte fjorden, prachtige bergen en witte stranden.

Eiland Odderøya (architectuur).
Fiskebrygga (oude vissershaven).
Kathedraal.
Marktplein
Posebyen (oude stad).
Strandpromenade.
Vest-Agder Fylkes museum (buiten de stad, boerenhuizen, openlucht museum).
Vesting Christiansholm (bij de haven, strand)

Stavanger

In en rondom Stavanger is van alles te doen! Breng vandaag (of morgen) een bezoek aan de Preikestolen aan het Lysefjord. Dit is een van de mooiste uitkijkpunten ter wereld. Iedereen maakt hier dezelfde foto’s en ook jij gaat hier die ene prachtige foto maken. Heb je nog tijd? Dan kan een bezoek aan de Kjeragbolten eigenlijk niet ontbreken. Dit is een groot rotsblok wat tussen twee bergen is gevallen. Het ligt zo vast, dat je er op kunt gaan staan en een fantastische foto van jezelf kunt laten maken.

Begin vandaag rustig met een kop koffie in Gamla Stan, een wijk met typische houten huizen, oude straten en leuke winkeltjes. Ga lekker lunchen in het kleurrijke Ovre Holmegate, bezoek de prachtige Domkerk en kom tot rust in het in Fjor & Fjære park. Boek voor ‘s avonds een food safari en proef de culinaire hoogstandjes waar Stavanger bekend om is.

Boottocht op de fjord (bijvoorbeeld naar het utsteinkloster).
Dom.
Fjor & Fjære restaurant (bloemenpark samen met restaurant).
Gamle Stavanger (oude centrum).
Haven.
Houten huizen langs de kade van het havenbekken Vagen.
Huis Ledaal (herregrds museum).
Kjerag (wandeling, Kjeragbolten (rotsblok) uitzicht over Lysefjord).
Lysefjord.
Preikestolen (mooi uitzicht, pulpit rock, wandeling).
Stedelijk museum (scheepvaart).
Sverd i fjell (herdenkingsmonument Koning Harald, zwaarden).

Van Stavanger naar Bergen

Vandaag neem je de ferry naar Bergen. Onderweg kan je genieten van schitterende uitzichten over de fjorden. De ferrytocht duurt ongeveer vijf uur, dus tijd genoeg om te genieten en je geheugenkaart vol te schieten. Eenmaal van boord, proef je meteen de gezellig sfeer van Bergen, waar een perfecte mix van oud en nieuw op je wacht. De stad heeft haar naam te danken aan de zeven grote bergen die eromheen liggen.

Ook vandaag is er weer van alles te doen. Neem de kabelspoorbaan naar de top van de berg Fløyen, vanwaar je een prachtig uitzicht hebt over de stad. Hier starten trouwens ook verschillende mooie wandelroutes door bossen en langs meren. Voor een nog spectaculairder uitzicht neem je de kabelbaan naar Ulriken, de hoogste van de zeven bergen rondom Bergen. Eenmaal beneden kan je lekker slenteren door de smalle straten, langs de gekleurde huizen van de wijk Bryggen, om uiteindelijk op de gezellig kade te belanden, waar je veel restaurants vindt.

Bergen

Bergen Billedgalerie (stedelijk kunst museum bij Lille Lungegardsvann).
Bergen museum.
Bergenshus Festnings museum (vesting).
Bryggen (oudste wijk, gevelhuizen, hanzekade).
Bryggens museum.
Damsgård Manor (landhuis).
Domkirke.
Edvard Grieg museum Troldhaugen (woonhuis Grieg).
Floibanen (kabelspoorweg naar Floyen).
Gamle Bergen museum (oud Bergen, openlucht).
Hanseatiske museum (Hansen museum).
Lille Lungegardsvann (meertje).
Mariakirken.
Rasmus Meyer Samlinger (Kode Art).
Skuteviken en Sandviken (pakhuizen).
Staafkerk van Fantoft (nagebouwd, in een park in Fana).
Torget (marktplein).
Ulriksbanen (kabelbaan Mount Ulriken).
University musem of Bergen – Natural history (naast de universiteit).
Vismarkt (Fisketorget in Bryggen).

Bergen - Myrdal - Flåm - Murdal - Oslo

In de ochtend pak je de trein naar Oslo. Dit is niet zomaar een treinreis, want onderweg stap je in Myrdal over op de beroemde Flåm spoorlijn, een van ‘s werelds mooiste treinreizen! Tijdens deze rit van zo’n 20 km stijgt het spoor maar liefst 865 meter (een stijgingspercentage van bijna 5%). Onderweg rijd je langs diepe ravijnen, bulderende watervallen, steile kliffen en door twintig tunnels. Na wat tijd in Flåm brengt de trein je verder naar Oslo, de groenste stad van Europa. Je bent vandaag ongeveer zeven uur onderweg.

Oslo

Oslo is een culturele stad met een rijke geschiedenis. Neem het fort Akerhus, waar je alles te weten komt over de achthonderd jarige geschiedenis van de stad. Wacht op de wisseling van de wacht, een spektakel om te zien. Ook kan je een bezoekje brengen aan de vintage winkels in de wijk Grünerløkka, kunstwerken bekijken in het Vigelandspark en shoppen op de Karl Johans Gate. Je zal wel trek hebben gekregen, na een dag mooie dingen gezien en gedaan te hebben in Oslo. Voor het diner kun je kiezen uit talloze restaurants en cafés.

Hotel Marins of Karl Johan Hotel, Karl Johans gate 33 (Gustav Mahler gerelateerd).
Grand Hotel (Gustav Mahler gerelateerd).
Oscarhall (Gustav Mahler gerelateerd).
Frognerseteren (Gustav Mahler gerelateerd).
Uitzicht over de stad. Bijvoorbeeld Ekebergparken/Kongshavn. Videregående Skole/Utsiktspunkt Skrik (Gustav Mahler gerelateerd).

Aker Brygge (Nobel Vredespaleis).
Akershus Festning (vesting/fort aan het water).
Domkerk.
Folke museum (openluchtmuseum).
Fram museum (poolreizigers).
Historisch museum.
Karel Johans gate (straat centrum).
Koninklijk paleis (in een park).
Kon-Tiki museum (Thor Heyerdahl).
Munch museum (De Schreeuw). “Summer Night on the Beach” werd aan Alma Mahler (1879-1964) geschonken door haar tweede echtgenoot, de architect Walter Gropius (1883-1969), ter gelegenheid van de geboorte van hun dochter (Manon Gropius (1916-1935). Alma Mahler (1879-1964), die getrouwd was met Mahler voordat ze de vrouw van Gropius werd, leende de Munch en vier andere werken in 1937 uit aan de Belvedere, toen de Oesterreichische Galerie geheten. Ze ontvluchtte Oostenrijk de dag nadat Hitler het land had geannexeerd. samen met haar derde echtgenoot, de dichter Franz Werfel (1890-1945). Na haar vlucht nam Mahler-Werfels stiefvader Carl Julius Rudolf Moll (1861-1945), een van de oprichters van de Oesterreichische Galerie, het schilderij in bezit en verkocht het zonder haar toestemming aan het museum.
Nasjonalgalleriet (vanaf 19e eeuw).
Natuurgebied Østmarka.
Oslo Opera House (marmer/glas, haven Bjorvika).
Oslofjord (met boot naar Dyna fyr).
Raadhuis (rood, met torens).
Schiereiland Bygdoy (met Vikingskiphuset).
Sjofarts museum.
Vigelandparken (Frognerparken, Gustav Viegeland).

Drammen (Gustav Mahler)

Drammen (Gustav Mahler gerelateerd). Trein stopt hier maar 40 minuten.

Bezienswaardigheden Drammen

Bragernesåsen (Gustav Mahler gerelateerd).
Varttjern-meer (Gustav Mahler gerelateerd).

Drammens museum (verspreid door de stad).
Kobaltmijn Blaafarvevaeket (bij Åmot/Geithu).
Spiraaltunnel.
Wandeling Kjøsterudjuvet (kloof).
Ypsilonbrug (voetgangers).

De reis door Noorwegen van Gustav Mahler (1860-1911) in 1891

Gustav Mahler Scandinavia tour 1891 (Mahler Foundation)

10-08-1891 Göteborg-Moss (maandag)

Om 8:00 uur vertrekt Gustav Mahler met de trein uit Göteborg (Zweden) en komt om 18:00 uur aan in Moss (Noorwegen, aan de monding van het Oslo fjord).
De lucht van de cellulosefabriek op de kade maakt Mahler onwel. Hij noemt de fabriek niet in zijn brieven maar schrijft de slechte lucht toe aan vissen en schepen.
Om 20:30 uur vertrekt hij weer met de stoomboot uit Moss en gaat naar Oslo.
Overnachting op de boot.
Aankomst ’s nachts om 00:00 uur in Oslo.

11-08-1891 Oslo (destijds Christiania) (dinsdag)

Wandeling door de stad.
Loopt naar de bergpieken; uitzicht over de stad en de omgeving.
Bezoek aan het Oscarshall zomerpaleis op het schiereiland Bygdøy.
Overnachting in Martins Hotel. Waarschijnlijk betreft dit het huidige Karl Johan Hotel dat destijds van 1874 tot 1903 gerund werd door de zussen Marte en Marie (Marins) Larsens. De zussen openden eerst een eetcafé aan de Dronningens-poort voordat ze in 1874 verhuisden naar Karl Johans-poort 33. Destijds was Christian Magnus eigenaar van het pand, waar op de eerste verdieping een grote kruidenierswinkel was gevestigd. Het middenklasse Karl Johan Hotel is in de loop der jaren uitgegroeid tot 157 kamers, maar de historische gevel aan de Karl Johans-poort voelt veel kleiner aan. Nieuwe eigenaren hebben in 2021 een ingrijpende renovatie voltooid. Veel van de originele details van het gebouw zijn echter nog steeds terug te vinden, zoals de trap in de lobby met smeedijzeren leuningen of een glazen atrium dat zorgt voor natuurlijk licht tijdens het ontbijt.

12-08-1891 Oslo (woensdag)

Verhuisd naar het Grand Hotel.
Wandeling naar Frognerseteren (uitzicht), waar het restaurant net is geopend.
Mahler ziet Hendrik Ibsen in de leeszaal van het Grand Hotel maar spreekt hem niet aan.
Overnachting in Grand Hotel. The hotel is best known as the annual venue of the winner of the Nobel Peace Prize.

13-08-1891 Drammen (donderdag)

Vroeg in de ochtend met de trein naar Drammen.
Tocht van 5 uur door de bossen.
Naar Bragernesåsen, waar hij “een hele wereld op zich” ontdekt.
Onderweg vraagt hij de weg en krijgt hij hulp van een vriendelijke universiteitsprofessor die Mahler bij hem thuis uitnodigt.
Landinwaarts door het bos naar het Svarttjern-meer.
De totale trip duurde 8,5 uur met een half uur pauze op het uitzicht punt.

13-08-1891 Larvik (Laurwik) (donderdag)

Met de boot in 5 uur naar Larvik.
Meteen naar bed.
Overnachting in Larvik.

14-08-1891 Larvik-Kristiansand-Friedrichshaven (vrijdag)

Om 6:00 uur met de boot van Larvik naar Kristiansand.
“Deze reis door de Noorse ‘skerries’ was de leukste van mijn hele rondreis.”
Aan boord muziek en zang onder leiding van leden van het Leger Des Heils.
Aankomst in Kristiansand om 20:00 uur.
Om 22:00 uur aan boord van het schip naar Frederikshaven (Denemarken).
Overnachting aan boord. Aankomst in Frederikshaven op 16-08-1891 (zondag) om 10:30 uur.

Geschiedenis van Noorwegen

Pas na de laatste ijstijd vestigden zich allerlei stammen in de bossen en aan de kusten van het huidige Noorwegen. De oudste vondsten stammen van rond 10.000 voor Christus. Ongeveer 500 jaar voor Christus begon de ijzertijd. De welvaart steeg doordat men gebruik ging maken van metalen gereedschappen en wapens. Bovendien kon men grotere boten maken zodat er verder gereisd kon worden. 500 na Christus daalde het bevolkingsaantal zeer snel, waarschijnlijk als gevolg van besmettelijke ziektes of een verslechtering van het klimaat. 800 na Christus groeide de bevolking weer zo snel dat er overbevolking dreigde. De vikingtijd kon beginnen.

Als begin van de vikingtijd wordt de overval door vikingen op het Noord-Engelse Lindisfarne in 793 aangehouden. Na de aanval op Lindisfarne volgde een serie succesvolle plundertochten langs de kusten van de Britse eilanden tot zelfs aan de Middelandse Zee toe. Noorwegen veranderde in de vikingtijd langzaam in een centraal bestuurd land en werd eeuwenlang bestuurd door verschillende koningen. Na de verloren slag bij Stiklestad werd Noorwegen samen met Engeland veroverd door Knut De Grote van Denemarken. Met de dood van koning Knut van Denemarken (1035) viel Denemarken voorlopig weg als machtsfactor in Noorwegen.

Magnus werd koning in heel Noorwegen, dat nu overal erkend werd als een onafhankelijk, soeverein koninkrijk. Onder de regering van Harald Hardhrádi (Harald III) kwam een kerkelijke indeling tot stand en werden wetten opgetekend; Oslo en Bergen ontwikkelden zich in de buurt en onder de bescherming van koninklijke kastelen. Aan het begin van 14e eeuw was het rijk machtiger dan ooit; de koloniën, gesticht op de Orkaden, Shetland, de Faeroer, IJsland en Groenland, hadden de heerschappij van het moederland erkend.

Toch was een culturele en economische achteruitgang toen al, en in de 14de en 15de eeuw ook in politiek opzicht, duidelijk merkbaar. Vermindering van het aantal handels- en oorlogsschepen bemoeilijkte de verbindingen tussen de rijksdelen, de betekenis van de Hanze voor de in- en uitvoer nam toe. En de pestepidemie in de 14de eeuw halveerde de bevolking en hield nog ernstiger huis onder de adellijke families die werden gereduceerd van 300 tot 60. Ook de geestelijkheid, belangrijk voor onderwijs en cultuur, werd gedecimeerd.

De Eerste Wereldoorlog bracht een toenadering tussen de Scandinavische landen. Omdat ze neutraal waren hadden zij in veel opzichten dezelfde politieke en economische belangen. Economisch was de oorlog voor de reders, de industriëlen en de boeren een zeer voordelige tijd. De consumenten droegen de lasten doordat de eerste levensbehoeften sterk in prijs stegen. De buitengewone volmachten van de regering wekten grote ontevredenheid. Min of meer samenhangend met de vredesbesprekingen in Versailles verwierf Noorwegen in 1925 de soevereiniteit over Svalbard (Spitsbergen). In 1919 werd het districtenstelsel afgezwakt en het algemeen kiesrecht ingevoerd. Een grote staking in 1921 tegen de plannen tot loonsverlaging, geleid door de revolutionaire krachten in de arbeidersbeweging die toen de boventoon voerden, leidde tot een nederlaag voor de vakbeweging. De conservatieve krachten in de maatschappij werden versterkt. In deze tijd viel de Arbeiderspartij uit elkaar. In 1927 werd de nu gematigde Arbeiderspartij weer de grootste partij. Na een socialistisch regeringsintermezzo in 1928 kwam er in 1935 met het kabinet-Nygaardsvold een einde aan de jarenlange afwisseling van liberale en conservatieve kabinetten. De sociaal-democraten behielden de macht tot 1963. Voornaamste taak van de regering was de economie uit het slop te halen en de werkgelegenheid te herstellen.

Na het uitbreken van de oorlog wist Noorwegen tot april 1940 neutraal te blijven. Op 8 april kondigden de geallieerden aan, door het leggen van mijnen binnen de driemijlszone, een einde te zullen maken aan de vaart van Duitse schepen onder de Noorse kust. De dag daarop volgde de Duitse invasie. Duitse troepen gingen aan land in Oslo, Bergen, Trondheim en Narvik. Koning en regering weken uit naar Londen, vanwaar de strijd werd voortgezet. Ondanks slechte organisatie wisten Noorse troepen ongeveer zes weken tegenstand te bieden, in Narvik geholpen door Engelsen en Fransen. Op 1 febr. 1942 werd een nieuwe regering gevormd, met de Duitse vazal Vidkun Quisling als minister-president. In het land ontwikkelde zich een actieve verzetsbeweging. In oktober 1944 drongen R troepen op Noors gebied door en bezetten Kirkenes. Een groot deel van Finnmark viel al snel in hun handen. De Duitsers trokken zich uit het noorden terug onder het aanrichten van zware vernielingen. De Duitsers capituleerden op 8 mei 1945 en Noorwegen herwon zijn vrijheid.

Voetnoot